کشورهای مختلف برای کاهش نرخ چاقی خود چه میکنند؟/ از مالیات بر نوشابه در عربستان تا دوچرخهسواری در دانمارک
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۵۵۱۹۷
به گزارش وه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، یک پزشک بریتانیایی در مورد مشکل چاقی در کشور خودش میگوید: «دو سوم بزرگسالان بریتانیا در حال حاضر اضافه وزن دارند یا چاق هستند، به این معنی که در بریتانیا، در سال ۲۰۲۴، زندگی با مشکلات وزنی طبیعیتر از داشتن وزن سالم شده است.»
این اعداد را با کشوری مانند ژاپن مقایسه کنید که به همان اندازه ثروتمند و توسعه یافته است و در عین حال نرخ چاقی ۴ درصدی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کشورهای مختلف برای کاهش نرخ چاقی خود چه می کنند؟
بریتانیا
چاقی در جمعیت بزرگسال بریتانیا در فاصله سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۰ دو برابر شد و به ۲۵.۹ درصد رسید. اما این کشور سیاستهای مفیدی را در این زمینه در پیش گرفته است.
به نظر محققان رژیم غذایی میانگین در بریتانیا ناسالم و فعالیت بدنی در حال کاهش است. با این حال او بر این باور است که در زمینه سیاست های عمومی مبارزه با چاقی مفرط، بریتانیا خیلی هم بد عمل نکرده است: «اگر چیزی باشد، در واقع این کشورهای دیگر هستند که سعی میکنند از بریتانیا بیاموزند».
در سال ۲۰۱۳، بریتانیا یکی از نخستین کشورهایی بود که «برچسب چراغ راهنمایی چندگانه» را به کار گرفتند که عبارت از یک سیستم کد رنگی است که روی بستهبندی مواد غذایی میزنند تا نشان دهند که هر محصول غذایی تا چه اندازه چاق کننده، چرب، شور یا شیرین است. این روش مفید است، اما نه کدهای رنگی مربوط به هر کدام برای همه مصرفکنندگان روشن است و نه نصب این کدها برای همه تولیدکنندگان اجباری است.
سال ۲۰۲۲، غذاهای ناسالم از قفسه سوپرمارکتها و راهروها نیز برداشته شد. اما اقدامات دیگری که در سیاست مبارزه با چاقی ۲۰۲۰ دولت درج شده است، مانند محدود کردن تبلیغ غذاهای ناسالم تا قبل از ساعت ۹ شب هنوز محقق نشده است.
جدیدترین راه حل دولت لندن عبارت از یک طرح ۴۰ میلیون پوندی برای در دسترس قرار دادن داورهای ضدچاقی به صورت گسترده است.
به گفته کارشناسان، این داروها به کسانی که با روشهای دیگر کاهش وزن مشکل دارند، امید میدهد. اما سیاست های مداخلهگرانه دولتها نیز تا حدی با انتخابهای فردی تداخل دارند، مانند مالیات بر غذاهایی که مردم دوست دارند، یا محدود کردن تبلیغات که ارباب صنایع آن را دوست ندارند.
فرانسه
برآوردها نشان میدهد که ۱۷ درصد از جمعیت فرانسه چاق هستند. فرانسویها نیز مدتهاست که روی بستهبندیهای مواد غذایی برچسب امتیازبندی برای میزان چاقکنندگی میزنند و علاوه بر آن مالیات نوشابه را نیز بالا بردهاند، گرچه کمتر از بریتانیا.
از سوی دیگر، فرانسویها در زمینه وضع عوارض روی نوشابههای گازدار گستردهتر عمل کردند.
سال گذشته، سیاستمداران فرانسه متعهد شدند که مالیات نوشابهها را افزایش دهند و مالیات جدیدی را نیز برای غذاهای فرآوری شده با قند بالا وضع کنند. مدتهاست پر کردن رایگان نوشابههای گازدار در رستورانها ممنوع شده است و هشدارهای بهداشتی صدای تبلیغات تلویزیونی به نفع نوشیدنیها و غذاهای ناسالم را از بین برده است. در تمام تبلیغات مواد غذایی فرانسه این شعارها داده میشود: «برای سلامتی خود، حداقل پنج میوه و سبزی در روز بخورید»، «خوردن و تکان خوردن (ورزش)»، «از هله هوله خوردن میان وعدههای غذایی بپرهیزید».
سال گذشته اعلام شد که برنامه مداخله به هدف جلوگیری از چاق شدن کودکان سه تا دوازده ساله در معرض خطر چاقی در سطح کشور اجرا خواهد شد. این برنامه شامل ارزیابی و راهنمایی رایگان رژیم غذایی، فعالیت روانی و فیزیکی است.
ژاپن
در سال ۲۰۱۹، مجمع جهانی اقتصاد دریافت که ژاپن کودکان دارای اضافه وزن کمتری نسبت به کشورهای توسعه یافته دیگر دارد که این تا حدی به دلیل دادن ناهار سالم در مدرسه بود.
این کشور یکی از بالاترین ترخهای امید به زندگی در جهان را دارد، اما همیشه اینطور نبوده است. در واقع، در دهه ۱۹۶۰، ژاپن کمترین امید به زندگی را در گروه ۷ داشت که دلیل آن هجوم ناگهانی غذاهای وارداتی و فرآوری شده بود.
در واکنش به این رویداد، مسئولان ناهار مدرسه را رایگان کردند تا برنامه آن به دست متخصصان تغذیه تنظیم شود. در سال ۲۰۰۸، قانونی در ژاپن اجرا شد که برابر آن دور کمر افراد بالای ۴۰ سال به طور منظم اندازهگیری میشود. به افرادی که از محدودیتهای توضیه شده دولتی چاقتر بشوند، یعنی دور کمر بیشتر از ۳۳.۵ اینچ برای مردان و ۳۵.۴ اینچ برای زنان، دستورالعملهای رژیم غذایی و کاهش وزن داده میشود.
در ژاپن، شرکتها از نظر قانونی موظفند هر سال دور کمر کارمندان خود را اندازهگیری کنند. اگر تعداد زیادی از کارگران از این کوتاهی کنند، کارفرمای آنها ممکن است جریمه شود.
با این حال روشهای مداخله ضدچاقی در جوامع آسیایی نسبتاً قدیمی هستند و البته در کشورهای مختلف آسیا نیز متفاوت است. برخی کارشناسان می گویند دور کمر اگر از حدی کمتر شود، بالقوه خطر مرگ و میر بالاتری به همراه دارد.
اسلوونی
در سالهای پس از تجزیه یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰، سبک زندگی مردم اسلوونی به طرز چشمگیری تغییر کرد. مصرف سالانه شکلات و بیسکویت تقریباً ۶۰ درصد افزایش یافت. درصد خانههای دارای تلویزیون رنگی از ۷۲ در سال ۱۹۹۰ به ۹۶.۳ درصد در سال ۲۰۰۰ افزایش یافت و آمار رایانههای شخصی از ۱۲ درصد در سال ۱۹۹۱ به ۴۶ درصد در سال ۲۰۰۰ رسید.
کالری بیشتر و تحرک کمتر به این معنی است که نرخ چاقی کودکان افزایش یافته است. اما این مسیر از آن زمان تا حدودی به لطف مداخلات در مدارس کشور متوقف شده است.
برنامه اسلوونی به طور موثر دارای دو بخش بوده است که هدف هر دو مبارزه با چاقی کودکان است. یکی از آنها فراهم کردن معلمان ورزش بیشتر برای مدارس است که با کودکان نه تنها در ساعت مدرسه، بلکه از طریق فعالیتهای فوق برنامه نیز کار میکنند.
مؤلفه دوم، نظارت دقیق بر آمادگی جسمانی کودکان در مدرسه است. این فراتر از میزان فعالیت بدنی است که آنها انجام میدهند و برخی از اندازهگیریها مانند اندازه دور کمر نیز انجام میشود.
سال گذشته، مطالعهای که در مجله Obesity منتشر شد، نشان داد که با افزایش فعالیت بدنی کودکان به یک ساعت در روز، انجام این برنامه به طور قابل توجهی سبب کاهش شاخص توده بدنی در بین کودکان چاق منجر شده است.
آمریکای لاتین
در سال ۱۹۹۴، یک معامله تجاری با ایالات متحده و کانادا باعث شد که سیل غذاهای ارزان و فرآوری شده از مرز مکزیک سرازیر شود و به همین دلیل رژیمهای غذایی سنتی از دست رفت. طبق گزارش نشریه علمی لنست، نرخ چاقی در آمریکای لاتین سریعتر از هر منطقه دیگری روی کره زمین افزایش یافته است.
کارشناسان اخطار برای مواد غذایی چاقکننده و ناسالم را با نصب یک علامت هشت ضلعی روی بستهبندیها آغاز کردند و اینک چندین کشور آمریکای جنوبی از این شکل استفاده میکنند.
کارشناسان میگویند ثابت شده که این مؤثرترین رویکرد برای بازدارندگی مردم از مصرف محصولات ناسالم است.
برزیل سالهاست که رویکرد متفاوت و مؤثری برای اصلاح عادات غذایی کودکان خود در پیش گرفته است. در واقع انها مراقبند غذاهایی که در مدرسه به کودکان داده میشود، در همان محل تهیه شده باشد. قانون اساسی این کشور تصریح میکند که ۳۰ درصد مواد تشکیل دهنده غذای مدارس باید از مزارع محلی و خانوادگی تهیه شود.
کلمبیا اخیراً به یکی از نخستین کشورهای جهان بدل شده است که نه تنها بر نوشیدنیهای گازدار، بلکه بر غذاهای فوق فرآوری شده مانند شیرینی و چیپس مالیات بسته است. این مالیات به تدریج افزایش یافته و در سال ۲۰۲۵ به ۲۰ درصد خواهد رسید.
عربستان سعودی
سیاست مالیات بر نوشابه در حال حاضر در سراسر جهان فراگیر شده است، اما این مالیات در عربستان سعودی قابل توجه است. این کشور با ۵۰ درصد مالیات، بالاترین نرخ مالیات بر نوشابه گازدار در جهان را دارد. این امر، مصرف را تا ۳۵ درصد کاهش داده است.
کانادا
در کبک، بازاریابی غذاهای ناسالم برای کودکان برای سالها ممنوع بوده است. قانون آن که در سال ۱۹۸۰ وضع شد، شامل ممنوعیت تبلیغات غذاهای ناسالم برای افراد زیر ۱۳ سال در همه اشکال رسانه، اولین قانون در نوع خود بود. مطالعات نشان میدهند که در نتیجه اعمال این قانون، کبک همچنان پایینترین نرخ چاقی کودکان را در کانادا دارد.
پرتغال
در سال ۲۰۱۹، پرتغال اولین کشور اتحادیه اروپا بود که قانونی را برای تنظیم بازاریابی دیجیتال غذاهای ناسالم برای کودکان معرفی کرد. این موضوع از این جهت اهمیت دارد که پخشکنندههای دیجیتال بسیار قدرتمند هستند و به دادههای دقیق در مورد عادات مصرف ما دسترسی دارند. آنها از این راه میتوانند در همه جا برای تأثیرگذاری بر انتخابهای ما وارد عمل بشوند.
دانمارک
دانمارکیها قد بلند، خوشاندام، سالم و قوی مانند وایکینگها هستند؟ بله ولی باید بدانید که شمار بزرگسالان دانمارکی مبتلا به چاقی مفرط طی چند دهه گذشته سه برابر شده و از ۶ درصد در سال ۱۹۸۷ به بیش از ۱۸ درصد در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
این کشور البته زادگاه داروی معروف کاهش وزن «ویگووی» است. ارزش سهام شرکتی که پشت سر تولیدکننده این داروست، از کل اقتصاد دانمارک بیشتر است.
با این حال، دانمارک از نظر راهبرد ضدچاقی شگفتانگیز است. با آن که آب و هوایش مناسب پیادهروی و دوچرخهسواری نیست، اما شمار بسیار زیادی از مردم دانمارک مردم این کار را میکنند، همیشه! وقتی دلیل این اقبال عمومی به دوچرخهسواری را از کارشناسان در این کشور بپرسید، میگویند: «این به آن دلیل نیست که ما عاشق دوچرخهسواری در برف هستیم، یا از سختی آب و هوا مصونیم، بلکه به این دلیل است که سیاستهای دولت دوچرخهسواری را برای ما آسانتر از ماشینسواری کرده.»
دانمارک از سال ۲۰۰۹، حدود ۳۵۰ میلیون یورو در پروژههای دوچرخهسواری سرمایهگذاری کرده و بودجه خاصی برای کارزارهای همگانی دوچرخهسواری و زیرساختهایی مانند مسیرهای دوچرخه در نظر گرفته است. امروز ۴۵ درصد از ساکنان کپنهاگ با دوچرخه به محل کار یا تحصیل خود میروند.
دادههای دولتی با اشاره به امتیازات سلامتی این شیوه زندگی نشان میدهد که شمار بیماریهای ثبت شده در این کشور یک میلیون روز کمتر شده است.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: چاقی چاقی مفرط درمان چاقی کنترل وزن و چاقی غذاهای ناسالم دوچرخه سواری درصد در سال مواد غذایی فرآوری شده نرخ چاقی دور کمر سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۵۵۱۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پذیرش دانشجویان خارجی نمایشی از مرجعیت علمی مراکز دانشگاهی
خبرگزاری مهر، گروه استانها - مریم محرمی: سخن از فرار مغزها و مهاجرت نخبگان از ایران همواره مطرح بوده اما آنسوی دیگر این ماجرا هیچگاه آنطور که باید به چشم نیامده است.
در چند دهه اخیر همواره گلایه از این بوده که چرا مهاجرت نخبگان ایرانی بازگشتی به کشور ندارد یا چرا به همان میزان که در صادرات مغزهای ایرانی فعال هستیم در واردات آن کوتاهی کردهایم؟ اصلاً سهم ما در جذب دانشجویان خارجی در همه این سالها چقدر بوده است؟
زمانی که صحبت از همکاریهای بینالمللی است، حضور دانشجویان بین المللی به عنوان یکی از ارکان اصلی بین المللی شدن تجلی پیدا میکند. یعنی اگر دانشجوی بین المللی در دانشگاهی حضور نداشته باشد نمیتوان انتظار داشت که دانشگاه چهره بین المللی به خود بگیرد. بنابراین اگر بخواهیم در حوزه مرجعیت علمی گام برداریم باید به موضوع جمعیت دانشجوی بینالملل در دانشگاهها توجه داشته باشیم.
توسعه علمی یک حرکت چند وجهی است که در ظرف محیط بین المللی رخ میدهد، پدیده جهانی شدن اقتصاد و فرهنگ از سویی و موضوع جهانی بودن علم و فناوری از سوی دیگر، روند رو به رشد فعالیتهای بین المللی را افزایش داده است. از این رو پدیده و سیاست بین المللی شدن آموزش عالی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشورها و مناطق مختلف با رشد فراگیر و استقبال روز افزونی رو برو بوده است.
بهانه این گفتوگو با همین سوالات کلید خورد تا ما به سراغ دکتر اسماعیل چمنی؛ رئیس دانشگاه محقق اردبیلی برویم تا به این سوالات پاسخ دهد. کسی که توانست بیش از یک هزار و ۷۰۰ دانشجوی خارجی را به این دانشگاه جذب کند.
حضور ۱۷۰۰ دانشجوی خارجی در اردبیل، در استان بازتابهای متفاوتی از نظر مردم داشت. برخی از آنها این تعداد را باعث افتخار و به نوعی به کیفیت بالای نظام آموزش عالی ایران و دانشگاه محقق اردبیلی نسبت میدادند و معتقد بودند جامعه ایرانی عادت دارد خوبیهای خودش را نبیند و در مقابل عدهای معتقد بودند مقایسه این تعداد با موج مهاجرت نخبهها از ایران از اساس اشتباه است و دلیل این حضور را به نوعی تجارت دانشجو میدانستند که در همه جای دنیا معمول است.
* مزایای بین المللی شدن دانشگاه محقق اردبیلی را بفرمائید؟
دانشجویان ما سفیران ما در کشورهای خودشان هستند چرا که با فرهنگ و آداب و رسوم اصیل ایرانی آشنا میشوند و روابط فردی- اجتماعی زیادی با کشور ما برقرار کرده اند.
با حضور این دانشجویان در دانشگاههای کشور روند جذب دانشجویان خارجی افزایش پیدا میکند چرا که در صورت رضایتشان از دانشگاه محل تحصیلشان به عنوان مبلغان آن دانشگاه در کشور خودشان خواهند بود و دوستان و افراد زیادی را به تحصیل در ایران و در آن دانشگاه ترغیب خواهند کرد.
در کل تحصیل دانشجویان خارجی از جنبههای علمی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای کشور ما مفید است. دیپلماسی علمی یکی از دستاوردهای حضور این دانشجویان در ایران است. بطوریکه میتوانند پل ارتباطی بین اساتید ایران و کشور خودشان باشند و پروژههای مشترک علمی و فناوری بین دو کشور را پیش ببرند.
در بعد اقتصادی میتوانند به کنشگران اقتصادی فعال در مبادلات اقتصادی دو کشور تبدیل شوند و با مراودات بازرگانی که در این راستا اتفاق میافتد منجر به افزایش ارزآوری کشور از طریق صادرات محصولات ایرانی یا محصولات دانش بنیان مراکز رشد دانشگاهها یا پارکها گردند.
در بعد سیاسی با افزایش مناسبات سیاسی دو کشور منجر به بهبود روابط دو کشور میشوند و در درازمدت با گرفتن کرسیهای مهم سیاسی کشورشان عامل تقویت همکاریهای سیاسی دو کشور میشوند. زندگی در کنار دانشجویان ایرانی یا دانشجویان کشورهای دیگر که در دانشگاههای ایران در حال تحصیل هستند منجر به تبادلات فرهنگی آنها شده و سازگاری و تاب آوری با زندگی در کنار فرهنگهای متنوع دنیا از نتایج دیپلماسی فرهنگی حضور این دانشجویان در ایران است.
* چالشها و موانع بین المللی شدن دانشگاه چیست و چه راهکاری را برای حل این چالشها پیشنهاد میدهید؟
ابتدا توضیح این مورد ضروری است که بالاخره وقتی کار جدید و حرکتی نو در محیطی شروع میشود قطعاً مشکلاتی خواهد داشت و بعضاً موانعی در این راه ایجاد خواهد شد ولی از آنجایی جذب دانشجویان خارجی سبب بین المللی شدن دانشگاه و افزایش اعتبار آندر سطح ملی و بین المللی میشود باید این موارد را پذیرفت و ریلگذاری صحیحی انجام داد.
به این سوال از چند جنبه میتوان پاسخ داد. جنبه اول ظرفیت بسیار بزرگ اساتید نخبه موجود در دانشگاههای کشور است که به جرأت میتوان گفت در سطح بین المللی جزو نفرات اول دنیا هستند از جمله دانشمندان ۱ درصد و ۲ درصد کشور. ولی آنچنان که باید شناخته شده نیستند و این برمیگردد به تبلیغات کم در عرصه بین المللی و گاهاً تبلیغات منفی که علیه ایران در عرصه بین المللی وجود دارد.
برای حل این مشکل باید مزیتهای تحصیل در ایران و دانشگاههای کشور همچنین مزیتهای کشور ایران از حیث فرهنگی، گردشگری و اقلیمی و موقعیت سیاسی آن برای دانشجویان تبلیغ شود.
جنبه دوم عدم آشنایی برخی دستگاهها و مسئولین کشور به اهمیت حضور این دانشجویان در ایران است چرا که به جنبه راهبردی حضور دانشجویان بین الملل و نقش بی همتای آنها در دیپلماسی علمی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی اهمیت نمیدهند؛ برای حل این مشکل باید با برگزاری جلسات توجیهی متعدد چه از طریق رسانهها و چه از طریق متولیان امر اهمیت حضور این دانشجویان برجسته شود.
جنبه سوم جایگاه امور بین الملل دانشگاهها در سطح وزارتخانه است که پیشنهاد میشود در چارت سازمانی به صورت یک دست در کل دانشگاههای کشور از سطح مدیریت به معاونت تبدیل شود که با چنین تغییری پیشرفت بهتری در حوزه بین المللی سازی دانشگاهها میتواند اتفاق افتد.
جنبه چهارم کندی روند صدور ویزای تحصیلی است که البته اخیراً با پیگیریهای سازمان امور دانشجویان به مراتب بهتر از قبل شده است ولی همچنان میتوان با چابک سازی روند صدور ویزا و تسهیل محدودیتهای اقامت و تردد دانشجویان به این امر کمک کرد.
* راهکارهای بهبود جذب دانشجوی خارجی چیست؟
شرکت در نمایشگاههای جذب دانشجویان خارجی در اقصی نقاط دنیا، رایزنی با سفیران ایران در کشورهای مختلف دنیا و برگزاری نشستهای مختلف با مسئولین کشورهای مختلف، ایجاد بورسیههای مختلف از طریق وزارت علوم ایران یا وزارت امور خارجه برای جذب و معرفی نخبگان کشورهای مختلف به دانشگاههای ایران، ساماندهی شرکتها و کارگزارهای جذب دانشجویان خارجی و تشویق آنها به منظور جذب از سایر نقاط دنیا نه فقط کشورهای همسایه از جمله راه کارهای بهبود ساز و کار جذب دانشجویان خارجی است.
* راه اندازی سامانه جذب دانشجویان بین المللی در دانشگاه محقق اردبیلی برای بین المللی شدن دانشگاه چه اقداماتی لازم است و دانشگاه محقق اردبیلی چه اقداماتی انجام داده است؟
علاوه بر ارتقای سطح علمی دانشگاه و افزایش مقالات و کتب علمی قابل استناد، ثبت اختراعات در سطح جهانی، کسب رتبههای بالا در نظامهای مختلف رتبه بندی بین المللی، یک سری اقدامات زیربنایی نیز لازم است.
در این راستا دانشگاه محقق اردبیلی با توسعه اداره امور بین الملل از طریق اختصاص ساختمان جداگانه، افزایش تعداد کارکنان این بخش، ایجاد اداره امور کنسولی جهت انجام مراحل صدور ویزا و اقامت این دانشجویان، همچنین اخذ مجوز مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان «آزفا» و راه اندازی سامانه جذب دانشجویان بین المللی اقداماتی انجام داده است.
در حال حاضر معاونتهای مختلف دانشگاه در حال تدوین برنامههای مختلف دانشجویی، فرهنگی و تربیتی برای این دانشجویان هستند که با برگزاری دورهها و اردوهای مختلف فرهنگ اصیل ایرانی – اسلامی را بهتر به آنها منتقل کنند. قدم بعدی احداث خوابگاه دانشجویان بین الملل و همچنین اخذ مجوز راه اندازی پردیس بین الملل دانشگاه است که در دستور کار قرار دارد.
* مهمترین سیاستها، مقررات و قوانین جذب دانشجویان خارجی چیست؟
امروزه اهمیت تبادل دانشجویان در عرصه بین المللی بر کسی پوشیده نیست و در همین راستا رقابت شدیدی بین کشورهای مختلف در جذب دانشجو وجود دارد. هر کشوری که چشم انداز ماندگاری برای دانشگاه و آموزش عالی خود از حیث علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قائل است وارد این رقابت بین المللی میشود.
با در نظر گرفتن مزیتهای عنوان شده ایران که دانشگاههایی در تراز بین المللی دارد و آموزش عالی آن مزیتها و ظرفیتهای زیادی دارد وارد این رقابت شده است تا به جایگاه مطلوبی در مرجعیت علمی برسد و در گسترش زبان فارسی نیز تأثیرگذار باشد. سیاست کنونی کشور جذب دانشجویان از همه کشورهای دنیا و بعبارتی تنوع ملیتی است.
* در شرایط جهانی شدن اقتصاد، فرهنگ و فناوری نقش دانشجویان خارجی در تولید علم و تسهیل فناوری چیست؟
همانطوری که عنوان شد تقویت مرجعیت علمی، رشد دیپلماسی عمومی و گسترش زبان فارسی سه علت اصلی جذب دانشجوی بین الملل است.
رسیدن به مرجعیت علمی، یعنی توجه دنیا نسبت به علم ایران و پذیرش مرجعیت ایران در حوزه علم و دانش، مرهون حضور دانشجویان بین الملل در دانشگاههای ایران است چرا که هر کدام از این دانشجویان صاحب مقالات علمی یا شرکتهای دانش بنیان هستند و میتوانند با نقش آفرینی در عرصه دانش و فناوری کشور ایران را سردمدار علم و دانش کنند و در تولید علم که همان مرجعیت علمی است مؤثر باشند.
* وضعیت موجود دانشجویان بین الملل در ایران و در اردبیل رو بفرمائید؟
در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار دانشجو از بیش از ۹۰ ملیت در ایران مشغول به تحصیل هستند که با وجود رشد خوب نسبت به گذشته، هدف گذاری روی جذب بیش از ۲۵۰ هزار دانشجو در یک بازه زمانی ۵ ساله در کل کشور در نظر گرفته شده است.
دانشگاه محقق اردبیلی نیز همراستا با سیاستهای بالادستی از سال ۱۴۰۱ به صورت جدی به موضوع جذب دانشجویان خارجی وارد شد که حاصل آن جذب بیش از ۱۷۰۰ دانشجوی خارجی از کشورهای عراق، سوریه، نیجریه و ترکیه بوده است.
* دانشجویان خارجی در اردبیل در چه رشتههایی تحصیل میکنند؟
دانشجویان خارجی در رشتههای مختلف موجود در دانشگاه تحصیل میکنند که پرتقاضاترین آنها به ترتیب رشتههای مدیریت بازاریابی و ارتباطات ورزشی، مدیریت بازرگانی، مدیریت آموزشی، اقتصاد توسعه و برنامه ریزی، زبان و ادبیات عربی، مدیریت کسب و کار مالی، روانشناسی تربیتی، آموزش زبان انگلیسی، مطالعات منطقهای گرایش خاورمیانه و شمال آفریقا، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، آمار ریاضی، مدیریت سازمانها و باشگاههای ورزشی، مهندسی عمران، زیست شناسی سلولی-مولکولی، تاریخ، روانشناسی عمومی، مهندسی مکانیک تبدیل انرژی، مهندسی کامپیوتر و شیمی تجزیه هستند.
اگر به ترتیب دانشکدهها از پرتقاضاترین به کم تقاضاترین عنوان کنیم دانشکده علوم اجتماعی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشکده علوم، دانشکده فنی و مهندسی و دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی قرار دارند.
* انگیزه حضور دانشجویان خارجی در اردبیل چیست؟
تبادل دانشجویان در عرصه بین المللی موضوع جدیدی نیست و سال هاست کشورهای مختلف به علت نقش راهبردی دانشجویان دنیا در گسترش دیپلماسی علمی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی به اعزام دانشجویانشان به کشورهای مختلف دنیا و پذیرش دانشجویان از کشورهای مختلف دنیا اقدام میکنند.
کشور ایران با توجه به داشتن دانشگاههای همتراز با دانشگاههای معتبر دنیا مقصد بسیاری از دانشجویان از جمله دانشجویان کشورهای دوست و همسایه است.
علاوه بر این، ظرفیت پذیرش دانشجویان در بعضی کشورها مثل عراق به خصوص در مقاطع تحصیلات تکمیلی بسیار پایین است و به همین علت بسیاری از دانشجویان این کشورها برای تحصیل در مقاطع بالاتر که امکان آن در کشور خودشان مهیا نیست به دانشگاههای برتر کشورهای دیگر از جمله ایران می آیند. به علت قرابت فرهنگی و تاریخی بسیار زیاد بین ایران و عراق و با توجه به مسلمان بودن دو کشور، ایران اولین مقصد تحصیل برای دانشجویان عراقی و حتی سوری است.
هزینه تحصیل و زندگی در ایران نیز برای این دانشجویان به نسبت پایین است و علاوه بر آن جاذبههای تاریخی و گردشگری فراوانی وجود دارد که در کنار تحصیل میتواند از بعد تفریحی هم حائز اهمیت باشد و در کنار آن نزدیکی به ایران برای کشورهای همسایه از دیگر مزیت تحصیل در ایران برای آن هاست.
* کلام آخر؟
به نظر میرسد امروزه کشورها با ارتقای سطح همکاریها و تبادلات بین المللی علمی نه تنها مشروعیت جانبی و منزلت اجتماعی کسب میکنند بلکه به نوسازی اقتصاد و کارآمدی فناوری خود مدد میرسانند.
یکی از ابعاد بین المللی سازی، ارتقای هویت ملی است و این ابزاری است برای معرفی زبان و فرهنگ ملی کشورها در عرصه بین المللی است تا کشورها بتوانند از راه گسترش آموزش عالی در قلمرو بین المللی از وابستگی صرف به کشورهای غربی بکاهد.
حضور دانشجویان با زبانها، قومیتها، نژادها، فرهنگها و سطح اجتماعی-اقتصادی متفاوت در دانشگاههای ایران، سابقهای طولانی دارد. استفاده از این تجربه در انسجام و انطباق سریعتر دانشجویان بین المللی میتواند دانشگاههای ما را محل مطلوبی برای پذیرش دانشجویان از کشورها و فرهنگهای دیگر کند.
بین المللی شدن دانشگاهها و جذب دانشجویان بین المللی مزیتهای گوناگونی برای کشور و نظام آموزش عالی ایران دارد. از جمله این مزایا، بهبود کیفیت دانشگاه، دستیابی به مرجعیت علمی، افزایش تعامل فرهنگی - اجتماعی، جذب نخبگان علمی، افزایش سرمایههای اجتماعی، اشتغالزایی و درآمدزایی ارزی، توسعه دامنه نفوذ فرهنگی و ایجاد امنیت پایدار در منطقه و در نهایت افزایش قدرت نرم کشور است و این فارغ التحصیلان غیر ایرانی میتوانند سفیران و مبلغان نظام آموزشی ایران به شمار روند.
کد خبر 6089261